@misc{Kozdęba-Murray_Halina_Wątki_2016, author={Kozdęba-Murray, Halina}, abstract={Zbigniew Herbert w korespondencji z prof. H. Elzenbergiem pisał kilkakrotnie o swojej młodzieńczej fascynacji filozofią F. Nietzschego. Uwagi poety na ten temat można także odnaleźć w archiwum jego lektur filozoficznych. To co łączy poetę i niemieckiego filozofa to zamiłowanie do presokratyków, oraz wierność ziemi, a niechęć do platonizmu, według którego świat rzeczywisty nie jest tym, co znajduje się hic et nunc. Herbert, podobnie jak Nietzsche, uważa, że życie w całej jego różnorodności i zmienności nie może być ujęte w karby abstrakcyjnych pojęć filozoficznych. Nietzscheański „mit wiecznego powrotu”, znaczenie odwagi w życiu człowieka, a także kwestia wartości w świecie post mortem dei to zagadnienia, które odbijają się echem w poezji Herberta oraz w jego dramacie Jaskinia filozofów, w którym odnaleźć można liczne aluzje do dzieł Nietzschego, takich jak przede wszystkim Narodziny tragedii i Tako rzecze Zaratustra. W osobie Sokratesa poeta prowadzi jednak polemikę z nietzscheanizmem na gruncie istnienia wartości obiektywnych, niezależnych od subiektywnych wyborów człowieka i jego indywidualnej „woli mocy”. Herbert, podobnie jak jego mistrz prof. Elzenberg, nie traktuje „nihilizmu” jako punktu wyjścia dla kreowania nowych wartości, lecz próbuje wskrzesić wartości stare, zakorzenione w kulturze i tradycji europejskiej.}, type={artykuł}, publisher={Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie}, title={Wątki nietzscheańskie w wybranych wierszach Herberta oraz w dramacie "Jaskinia filozofów"}, address={Częstochowa}, year={2016}, language={pol}, keywords={nihilizm, wartości, mit wiecznego powrotu, idealizm, sztuka apollińska}, }