@misc{Dulkowska_Arleta_Konstytucja_2018, author={Dulkowska, Arleta}, abstract={Gwarancja wolności twórczości artystycznej jest jednym z najmłodszych praw podstawowych. W Polsce została ona uregulowana dopiero w Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 roku, stanowiąc dość nowy element naszego porządku prawnego. Do dotychczasowych tendencji zmian związanych z zagwarantowanym konstytucyjnie prawem do twórczości artystycznej doprowadziła transformacja ustrojowa. Wpłynęła ona na zakres regulacji wolności i praw jednostki. Tym samym relacja państwo–człowiek uległa odwróceniu, a jednostka została umieszczona w centralnym miejscu. Modyfikacje te miały zasadniczy wpływ na sposób uregulowania oraz stosowania i interpretacji postanowień związanych z wolnością szeroko rozumianej działalności artystycznej.Obecnie ochronę wolności twórczości artystycznej gwarantuje artykuł 73 Konstytucji, lecz ze względu na szczególną rolę społeczną, jaką odgrywa, wiąże się również z konstytucyjnie chronioną na mocy artykułu 54 swobodą wypowiedzi.Artykuł 73 Konstytucji obejmuje ochroną wolność twórczości artystycznej, lecz nie wyjaśnia znaczenia tego pojęcia. Wobec braku jego legalnej definicji, termin ten musi być interpretowany szeroko, gdyż ma on charakter ogólny. Wolność twórczości artystycznej, gwarantowana konstytucyjnie, nie ma jednak charakteru absolutnego. Warunki jej ograniczenia zostały uregulowane w artykule 31 Konstytucji oraz mają podstawę prawną w ustawach. Muszą także służyć realizacji któregoś z następujących celów: ochronie środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób, zapewnieniu bezpieczeństwa lub porządku publicznego oraz być proporcjonalne do celu, jakiemu służą.Do katalogu najczęściej wykorzystywanych uregulowań, ograniczających wolność twórczości artystycznej zalicza się przepisy związane z obrazą uczuć religijnych, moralnością publiczną, mową nienawiści, ochroną wizerunku i reputacji oraz ochroną symboli narodowych.W poprzednim ustroju ograniczenie wolności twórczej wynikało z chęci zablokowania działań godzących w tajemnice państwowe, ustrój, prawo, opinię publiczną oraz dobre obyczaje. Cenzorzy pracowali w oparciu o pisemne instrukcje zawarte w utajnionej Księdze Zapisów, które kazuistycznie określały dopuszczalność danej twórczości artystycznej. Obecnie swoboda twórczości artystycznej może zostać także ograniczona z punktu widzenia ogólnego interesu, gdyż istnieje konieczność ograniczania wolności i praw jednostki w celu ochrony przed potencjalną lub realną kolizją z interesem całego społeczeństwa. Dają temu wyraz uregulowania zawarte w ustawach, m.in. Kodeksie karnym czy Kodeksie cywilnym. Nie można jednak automatycznie ograniczyć twórczości artystycznej ze względu na jej treść. W tym kontekście ideowa zawartość dzieła korzysta z ochrony gwarantowanej przez prawo. Wyraz takiego podejścia ukazuje także polskie orzecznictwo sądowe. Wobec przedstawionych powyżej faktów i regulacji niezaprzeczalne jest uznanie Konstytucji z 1997 roku. za gwaranta ochrony prawa do wolności twórczości artystycznej.}, type={artykuł}, publisher={Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie}, title={Konstytucja RP jako gwarant ochrony prawa do wolności twórczości artystycznej}, address={Częstochowa}, year={2018}, language={pol}, keywords={Konstytucja, konstytucyjna ochrona prawa do twórczości artystycznej, twórczość artystyczna, transformacja ustrojowa, mowa nienawiści, obraza uczuć religijnych, moralność publiczna, ochrona wizerunku i reputacji, ochrona symboli narodowych}, }