No JavaScript support!

To take full advantage of this digital library, please verify if your browser supports JavaScript.

polski

English

dLibra Digital Library

readers on-line: 35

Edition

Export metadata

Favourite positions

Add to Favourites

Add to Favourites

Please login or register to use additional features!

Save this address

Add to bookmarks

Edition description

Brzmienie a relacje interinstrumentalne w fakturze kameralnej na przykładzie wybranych polskich sonat skrzypcowych XX wieku

Show publication content!

Brzmienie a relacje interinstrumentalne w fakturze kameralnej na przykładzie wybranych polskich sonat skrzypcowych XX wieku

Alternative title:

Tone and Interinstrumental Relations in Chamber Texture Based on Selected Polish 20th Century Violin Sonatas

Renat, Maryla

sonata skrzypcowa ; brzmienie ; muzyka polska

violin sonata ; sound ; Polish music

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie ; Edukacja Muzyczna ; Cz. 9 ; s. 89-111

Artykuł przedstawia relacje pomiędzy partiami dwóch instrumentów i ich wpływ na brzmienie. Zagadnienie to jest ukazane na przykładzie 4 sonat skrzypcowych polskich kompozytorów, powstałych w różnych latach XX wieku. A są to:— Sonata G-dur na skrzypce i fortepian Henryka Melcera (1907), — Sonata na skrzypce i fortepian Romana Maciejewskiego (1938), — IV Sonata na skrzypce i fortepian Grażyny Bacewicz (1949), — Sonata na skrzypce i fortepian (1971). Rozważania o brzmieniu poprzedzone są metodologicznym wstępem, zatytułowanym „Brzmienie jako problem badawczy”. Ukazuje on uwagi Carla Dahlhausa, Igora Strawińskiego, Ryszarda Daniela Golianka i Józefa Michała Chomińskiego. Analizy utworów poprzedzają uwagi dotyczące relacji interinstrumentalnej i jej definicje. W pierwszej sonacie Henryka Melcera relacje przyjmują postać dialogu sukcesywnego i symultatywnego, w którym istnieją różne rodzaje brzmienia: selektywne, eufoniczne, złożone, kontrastowe. Druga kompozycja, Sonata Romana Maciejewskiego, przedstawia rodzaj dialogu symultatywnego o brzmieniu topliwym. IV Sonata Grażyny Bacewicz reprezentuje dialog symultatywny o brzmieniu kontrastowym. Sonata Eugeniusza Knapika reprezentuje model płaszczyznowy, który tworzy układ formy brzmieniowej tarasowej. Artykuł zamyka podsumowanie, w którym wysunięto wnioski nadrzędne: w każdym utworze istnieją trzy warstwy relacji kształtujących brzmienie:— dobór instrumentów a brzmienie, — rdzeń dźwiękowy a brzmienie, — ukształtowanie interinstrumentalne a brzmienie.

Issues concerning relations between the parts for two instruments and is effect on the tone form in the course of development of the form are discussed in the article. The authoress performs exemplification of the issue on the grounds of case studies of four violin sonatas written by Polish composers in different periods of the 20th century. They are: — Sonata in G-major for violin and piano by Henryk Melcer (1907), — Sonata for violin and piano by Roman Maciejewski (1938), — Sonata No 4 for violin and piano by Grażyna Bacewicz (1949), — Sonata for violin and piano by Eugeniusz Knapik (1971). Deliberations on the texture-tone phenomena in these compositions are preceded by a methodological introduction, entitled “Tone as a Research Problem”. Opinions expressed by, among others, Carl Dalhaus, Igor Stravińsky, Ryszard D. Golianek, Józef M. Chomiński are also discussed. Analyses of subsequent works lead to conclusions on types of the applied texture, methods of operating instrumental registers and variations of inter-instrumental relations. In each sonata, the conclusions are different. In the Sonata in G-major by Henryk Melcer, there are relations of a successive dialogue, giving a selective tone and simultative cooperation (parallel narration) forming three tone variants: uniform, complementary and contrasting. The second composition, Sonata by Roman Maciejewski, shows aspiration to the texture-tone combination. Sonata No. 4 by Grażyna Bacewicz achieves a high degree of variability with a majority of contrasting simultative cooperation. The last Sonata by Eugeniusz Knapik, assuming the plane model with strong contrasts in planning tone arrangements, creates a “terrace tone form”. Each sonata presents its own model (also stylistic) of shaping tone and texture, and the final shape of the tone is affected by its idiolect form, resulting from, above all, the individual style of a given composer.

Place of publishing:

Częstochowa

Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

2014

artykuł

application/pdf

ISSN 1895-8079 ; oai:dlibra.bg.ajd.czest.pl:2896

10.16926/em.2014.09.07 ; click here to follow the link

pol

click here to follow the link

CC BY 3.0 PL

Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

Location of original object:

Biblioteka Główna Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie