No JavaScript support!

To take full advantage of this digital library, please verify if your browser supports JavaScript.

polski

English

dLibra Digital Library

readers on-line: 72

Edition

Export metadata

Favourite positions

Add to Favourites

Add to Favourites

Please login or register to use additional features!

Save this address

Add to bookmarks

Edition description

Wpływ kontekstu na aktualizację wzorca gatunkowego aktu uszanowania (na przykładzie tekstu z początku XIX wieku)

Show publication content!

Show publication content!

Wpływ kontekstu na aktualizację wzorca gatunkowego aktu uszanowania (na przykładzie tekstu z początku XIX wieku)

Alternative title:

The impact of context on the implementation of the model of genre (based on the text from the beginning of the nineteenth century)

Bizior, Renata

styl urzędowy ; prawno-urzędowy gatunek wypowiedzi ; wpływy francuskie ; Kodeks Napoleona ; akt notarialny ; akt uszanowania ; XIX w.

the style of official documents ; legal and official statements genre ; French influences ; Napoleonic Code ; the notarial act ; the act of respect ; the nineteenth century

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie ; Językoznawstwo ; Cz. 12 ; s. 25-41

Przedmiotem artykułu jest oddziaływanie czynników kontekstowych na kształtowanie się zachowań językowych w zakresie komunikacji prawno-urzędowej. Materiał badawczy stanowią teksty aktu uszanowania – dawnego gatunku prawno-urzędowego, wprowadzonego do polszczyzny na początku XIX wieku przez Kodeks cywilny zwany Kodeksem Napoleona, sporządzone przez urzędnika publicznego (notariusza) w 1809 r. Autorka analizuje strukturę tekstów aktu uszanowania w relacji do normatywnego wzorca gatunkowego oraz na tle innych realizacji gatunkowych z tego samego okresu i przedstawia je jako indywidualne realizacje wzorca gatunkowego zdeterminowane przez oddziaływanie kontekstu zewnątrzjęzykowego. Tego rodzaju aktualizacje wzorca gatunkowego uznaje za nietypowe dla sfery prawno-urzędowej, w której dominują wzorce normatywne.

The article presents how the impact of extralingual context influences on implementation of genre model of the act respect (fr. acte respectueux et formel). The author discusses historical, legal and political system circumstances, which had impact on new genre creation (the act respect) in the repertoire of genre forms belonging to the style of official documents. This process took place in the early nineteenth century. First part of this paper presents influence and impact of translated on Polish language French Civil Code known as the Code Napoleon, that has been translated to Polish (1808), on the style evolution of official documents and genre models. Second part of the paper discusses the act of respect text organization, that has been prepared by first notary appointed in Czestochowa (1809). The act of respect is presented in the article as genre variation of a notarial act. The author presents the structure of the studied text in relation to rules of genre and normative model of genre and also set of illocutionary acts contained in the text which are quite different from these required by rules of law. The author recognizes analyzed text as individual realization of genre, unique for the official language variant. This conclusion is based on comparison of the studied text with other acts of respect prepared by various notaries and also prepared by notary – the sender of analyzed document – at a later date.

Place of publishing:

Częstochowa

Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

2016

artykuł

application/pdf

ISSN 2391-8616 ; oai:dlibra.bg.ajd.czest.pl:4265

10.16926/j.2016.12.02 ; click here to follow the link

pol

Filologia Polska: Językoznawstwo

Is replaced by:

Komunikacja i Konteksty (ISSN 2657-3695)

Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

Location of original object:

Biblioteka Główna Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie